وصال

محققان کاوشگری سبک‌وزن و به‌شکل بشقاب پرنده طراحی کرده‌اند که می‌تواند در آسمان ماه و دیگر سیارک‌های بدون اتمسفر معلق بماند.

پژوهشگران MIT بشقاب‌پرنده‌ای طراحی کردند که می‌توان بی‌نیاز از سوخت، اطراف ماه معلق بماند. انرژی مورد نیاز بشقاب پرنده از میدان الکتریکی حاصل از قرارگیری در معرض نور خورشید و پلاسمای اطراف آن تأمین می‌شود. در غیاب جو، تابش خورشید باعث ایجاد بار الکتریکی بر سطح ماه می‌شود که می‌تواند گرد و غبار سطح ماه را در ارتفاع بیش از یک‌متری، معلق نگه دارد. جالب اینکه امکان استفاده از انرژی ذرات معلقِ باردار، وجود دارد.

کاوشگرِ پیشنهادی از ماده‌ای به نام تجاری مایلار (Mylar) ساخته می‌شود. این ماده اگر در معرض نور خورشید باشد، بار الکتریکی مشابهی در خود ذخیره می‌کند. از پرتوهای یونی ضعیف هم برای شارژِ وسیله‌ی نقلیه و هم افزایش بار سطحیِ طبیعی برای مقابله با گرانش، استفاده می‌شود.

پائولو لوزانو، مهندس هوافضا از MIT می‌گوید:

در صورت عملیاتی‌شدن کاوشگرِ معلق، دیگر لازم نیست نگران چرخ‌ها یا قطعات متحرک باشید. سطحِ سیارک‌ها ممکن است کاملاً ناهموار باشد؛ ولی تا زمانی که برنامه‌ی کنترل‌شده‌ای برای معلق نگه داشتن کاوشگر خود داشته باشید، می‌توانید از زمین‌های بسیار ناهموار و ناشناخته عبور کنید، بدون اینکه نیازی به کج کردن مسیر داشته باشید.

رانشگرهای یونی، نازل‌های کوچکی هستند که پیش‌تر برای به حرکت درآوردن ماهواره‌ها در فضا استفاده می‌شدند. در واقع سوخت رانشگرها نمک مذاب است که وقتی در معرض برخورد بار الکتریکی قرار گیرد، مانند پرتویی از نازل‌ها خارج می‌شود؛ اما در این‌مورد بار الکتریکی به سطح زیرین منتقل می‌شود تا بار طبیعی خود را تکمیل کند. مدل‌های ریاضی تأیید می‌کنند که ایده‌ی پژوهشگران MIT می‌تواند عملیاتی شود و نیروی رانشِ کافی برای جدا کردن کاوشگر از سطح ماه و معلق نگه‌داشتن آن را فراهم می‌کند.

گروه پژوهشی MIT در شبیه‌سازی آزمایشگاهی، با ایجاد نیروی الکترواستاتیک به کمک منابع یونی، توانسته است وسیله‌ی نقلیه‌ی کوچکی به اندازه‌ی کف دست و جرم ۶۰ گرم را به‌منظور شناور ساختن در فضا، به پرواز درآورد. مقدار عددیِ نیروی مورد نیاز برای جدا کردن جسم از سطحِ سیاره، به ابعاد آن سیاره بستگی دارد. لوزانو می‌گوید:

در این نوع طراحیِ مبتنی بر یون‌ها، با صرف توان بسیار کمی، می‌توانیم ولتاژ زیادی تولید کنیم. نیروی مورد نیاز به حدی ناچیز است که می‌توانیم این کار را تقریباً رایگان انجام دهیم.

هنگامی که چمدان خود را برای سفر به ماه یا هر جای دیگری در فضا می‌بندید، لازم است تا جایی که امکان دارد وسایل سبکی انتخاب کنید؛ چراکه حمل‌ چمدان سنگین‌تر به سوخت بیشتری نیاز دارد و منجر به هزینه بیشتری برای پرتاب می‌شود. در مورد این کاوشگرِ پیشنهادی، مقدار زیادی از نیروی مورد نیاز آن به‌طور طبیعی تأمین می‌شود. پژوهش اخیر ثابت می‌کند که شناور ماندن چنین وسایلی امکان‌پذیر است. محققان می گویند برای اینکه بشقاب‌ پرنده به ارتفاع قابل توجهی برسد، به شبیه‌سازی‌ها و آزمایش‌های بیشتری نیاز خواهد بود.

سیارک‌های بزرگی مانند Psyche را نیز می‌توان توسط کاوشگر پیشنهادی MIT مطالعه کرد. این دستگاه به کارشناسان راهی برای کاوشِ اجرام سنگی از فاصله‌ی نزدیک می‌دهد.

اولیور جیا-ریچاردز، پژوهشگر حوزه‌ی فناوری فضایی ناسا از MIT، می‌گوید:

ما تصور می‌کنیم این بشقاب‌ پرنده در مأموریت‌هایی مانندِ هایابوسا که توسط آژانس فضایی ژاپن صورت گرفت، مورد استفاده قرار خواهد گرفت. پیش‌بینی می‌کنیم که این شیءِ معلق قادر خواهد بود کاوش‌گرهای کوچکی را برای مطالعه، به سطح ماه یا سایر سیارک‌ها، بفرستد.